Con người rất nhỏ bé trước thế giới này. Không ai biết ngày mai chuyện gì sẽ xảy ra. Chính vì thế, giúp người khác cũng là giúp mình, đó mới là cách làm khôn ngoan của những con người có tầm nhìn xa trông rộng.
Câu chuyện thứ nhất: Ngôi nhà bị cháy
Một người đàn ông có việc đi xa. Khi trở về, ông ta thấy ngôi nhà của mình đang bị cháy. Đó là một trong những ngôi nhà đẹp nhất trong thành phố, và người đàn ông này rất yêu quý nó.
Nhiều người đã sẵn sàng trả gấp đôi so với giá trị thực của ngôi nhà, nhưng ông ta chưa từng đồng ý bán với bất kỳ mức giá nào. Thế nhưng bây giờ, căn nhà đang cháy rừng rực trước mắt ông.
Hàng trăm người đã tụ tập quanh đó, nhưng chẳng thể làm gì, ngọn lửa đã lan quá nhanh và dù có dập tắt được nó thì cũng khó mà cứu vãn được điều gì.
Vì thế, người đàn ông rất buồn.
Trong lúc đó, cậu con trai thứ nhất chạy đến và thì thầm vào tai ông: "Đừng lo, hôm qua con bán nó với mức giá rất hời rồi. Vụ mua bán rất tốt và con không thể chờ cha được. Hãy thứ lỗi cho con".
Người cha vui mừng: "Cảm ơn Chúa, giờ thì nó không phải của chúng ta rồi!" Sau đó, ông ta bình thản đứng nhìn đám cháy như những khán giả khác.
Sau đó, cậu con trai thứ hai lại chạy tới nói với cha: "Cha đang làm gì thế? Ngôi nhà đang cháy mà cha cứ đứng đó nhìn được sao?" Người cha đáp: "Con không biết là anh con đã bán nó rồi ư?"
Cậu con thứ hai trả lời: "Bọn con mới chỉ lấy trước một ít tiền đặt cọc thôi, vụ mua bán chưa hoàn thành. Con nghĩ bây giờ người đàn ông kia sẽ chẳng mua nó nữa đâu".
Những giọt nước mắt biến mất giờ lại dâng đầy trong mắt của người đàn ông. Tim ông ta bắt đầu đập mạnh.
Thế rồi cậu con trai thứ ba lại chạy đến và nói: "Người đàn ông đó biết giữ lời lắm. Con vừa đi gặp ông ấy về".
Cậu tiếp tục sau khi thở hổn hển: "Ông ấy bảo dù ngôi nhà có cháy hay không thì nó cũng đã là của ông ấy. Và ông ấy sẽ trả đúng mức giá đã thỏa thuận. Vì cả ông ấy và chúng ta đều không biết là ngôi nhà sẽ bị cháy".
Sau đó người đàn ông và ba cậu con trai lại thản nhiên đứng nhìn ngôi nhà bị cháy mà không có một chút lo lắng nào.
Câu chuyện thứ 2: Con ngựa ích kỷ
Ngày xửa ngày xưa, có một nhà buôn có một con ngựa và một con lừa. Một hôm, anh ta phải đem một số lượng hàng hóa lớn đến một thành phố khác. Vì thế, anh ta chất đầy hàng lên con lừa rồi cưỡi ngựa rồi lên đường.
Đó là một ngày nóng bức. Vì phải chở quá nhiều đồ nên chú lừa đã nhanh chóng bị kiệt sức. Chú hỏi con ngựa rằng, có thể chở giúp nó một ít đồ không, nhưng con ngựa nói rằng đó không phải việc của mình.
Chẳng bao lâu, con lừa không thể chịu nổi nên đã ngã quỵ ở giữa đường. Người đàn ông thì vẫn muốn tiếp tục hành trình để không bị chậm trễ. Vì thế, anh ta đã chuyển toàn bộ số hàng hóa trên lưng lừa sang lưng ngựa, và rồi họ lại tiếp tục lên đường.
Lúc này, khi phải cõng thêm số hàng hóa nặng như vậy trên lưng, ngựa mới thầm nghĩ, "Giá mà lúc trước mình đã giúp lừa", nhưng đã muộn.
Lời bình: Cả 2 câu chuyện đều phản ánh một đặc điểm rất phổ biến tính cách của con người, đó là sự ích kỷ trong mỗi chúng ta.
Cùng là một sự việc, nhưng nếu nó làm tổn hại đến bản thân mình chúng ta thấy buồn bã và đau đớn, nhưng nếu gây hại cho người khác thì ta lại hoàn toàn chẳng cảm thấy gì.
Ở câu chuyện thứ nhất, dù ngọn lửa có lan mạnh, nhưng nếu ông ta cùng các con nhiệt tình cứu chữa, biết đâu một phần thiệt hại sẽ được giảm bớt. Cho dù ngôi nhà có không được bán đi như thỏa thuận thì khi đó, giúp người cũng chính là giúp mình.
Thế nhưng, ông ta lại chỉ biết đứng đó mà chứng kiến vụ cháy và thở phào nhẹ nhõm vì biết thiệt hại đã được người khác "gánh hộ mình".
Giả sử nếu người đã mua căn nhà kia cũng ích kỷ, chỉ biết nghĩ cho bản thân và không giữ lời, thì hẳn là tất cả thiệt hại sẽ thuộc về người chủ cũ của căn nhà.
Ở câu chuyện thứ 2, kẻ ích kỷ không còn gặp may như ở câu chuyện thứ nhất, mà đã phải chịu hậu quả do sự ích kỷ của mình gây ra.
Bài học rút ra: Con người rất nhỏ bé trước thế giới này. Không ai biết ngày mai chuyện gì sẽ xảy ra. Chính vì thế, giúp người khác cũng là giúp mình, đó mới là cách làm khôn ngoan của những con người có tầm nhìn xa trông rộng.